/Lindja e HyjlindĂ«ses Mari – At Tomas Hopko

Lindja e HyjlindĂ«ses Mari – At Tomas Hopko

                           Lindja e HyjlindĂ«ses Mari

E para festë e madhe e Kishës, që prej fillimit të Vitit të Ri Kishtar më 1 Shtator, është e kremtja e Lindjes së Hyjlindëses Mari, Virgjëreshës së Tërëshenjtë. Në Kishën Orthodhokse e përkujtojmë këtë festë më 8 Shtator.

Viti i Ri Kishtar çelet me këtë të Kremte të Lindjes së Hyjlindëses, ndërkohë që gjithashtu mbyllet me një festë Hyjlindësore, Fjetjen e të Tërëshenjtës më 15 Gusht. Pra e mbyllim vitin me Fjetjen e Marisë dhe e fillojmë me Lindjen e saj.

DimĂ« se pothuajse asnjĂ«rit shenjtor tĂ« KishĂ«s Orthodhokse nuk i pĂ«rkujtohet dita e lindjes. Faktikisht, shumicĂ«s sĂ« tyre as qĂ« i dihet data e saktĂ« e lindjes. Ne i pĂ«rkujtojmĂ« ata nĂ« ditĂ«n e fjetjes sĂ« tyre, pra nĂ« ditĂ«n e lindjes nĂ« jetĂ«n e pĂ«rjetshme, ditĂ«n kur jeta e re qĂ« morĂ«n gjatĂ« PagĂ«zimit plotĂ«sohet dhe pĂ«rmbushet nĂ« MbretĂ«rinĂ« e PerĂ«ndisĂ«. Kjo vlen mĂ« sĂ« shumti pĂ«r martirĂ«t, por jo vetĂ«m. Ka edhe shembuj tĂ« shenjtorĂ«ve tĂ« tjerĂ«, si p.sh. shĂ«n Hermani, Inocenti etj.  pĂ«rkujtohen nĂ« ditĂ«n e vdekjes (ka edhe raste kur pĂ«rkujtohen mĂ« shumĂ« se njĂ« herĂ« nĂ« vit. NĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« ata vdiqĂ«n pĂ«r botĂ«n dhe hynĂ« nĂ« pĂ«rjetĂ«si, duke kaluar nga vdekja nĂ« jetĂ«.

Padyshim, tingëllon e vështirë të festosh ditën e vdekjes së dikujt. Megjithatë, sipas Traditës së Krishterë, pas Shërbesës së Varrimit shtrohet gjithmonë një vakt për pjesëmarrësit. Ky konsiderohet një vakt dashurie, një banket për të kremtuar jetën e të fjeturit dhe hyrjen e tij në jetën e përjetshme.

Megjithatë, kemi 3 raste kur përkujtojmë ditët e lindjes së shenjtorëve: Ditëlindjen e shën Joan Pagëzorit, të Hyjlindëses Mari dhe sigurisht, të Krishtit, që e festojmë më 25 Dhjetor.

NĂ« BibĂ«l nuk flitet pĂ«r lindjen e VirgjĂ«reshĂ«s. Kjo ndodh sepse Shkrimi i ShenjtĂ« pĂ«rqendrohet dhe thellohet mĂ« tepĂ«r nĂ« Jisuin e Nazaretit si ShĂ«rbĂ«torin e vuajtur, Mesian e Vajosur, qĂ« pĂ«rmes kryqĂ«zimit dhe vdekjes sĂ« vullnetshme hyn nĂ« lavdinĂ« e pasosur dhe lartĂ«sohet pĂ«rmbi gjithçka.  Ato çka dimĂ« pĂ«r lindjen e VirgjĂ«reshĂ«s Mari na janĂ« pĂ«rcjellĂ« nĂ«pĂ«rmjet TraditĂ«s sĂ« ShenjtĂ«, ndĂ«rsa lindja e shĂ«n Joan PagĂ«zorit dhe padyshim e Krishtit trajtohen nĂ« Shkrimin e ShenjtĂ«.

MegjithatĂ«, ekziston njĂ« dorĂ«shkrim i cili shĂ«rben si burim tĂ« dhĂ«nash dhe frymĂ«zim pĂ«r himnet kishtare kushtuar tĂ« kremtes sĂ« Lindjes sĂ« tĂ« TĂ«rĂ«shenjtĂ«s. BĂ«het fjalĂ« pĂ«r Ungjillin e Jakovit, i cili fokusohet tĂ«rĂ«sisht tek Maria, qĂ« nga ngjizja, lindja, fĂ«mijĂ«ria dhe gjithĂ« jeta e saj, ku pĂ«rshkruhet si Tempulli i PerĂ«ndisĂ« sĂ« gjallĂ«. GjithĂ« ngjarjet e jetĂ«s sĂ« saj, qĂ« nga dita qĂ« lindi, janĂ« parĂ« nĂ« dritĂ«n e asaj qĂ« ishte thirrur tĂ« bĂ«hej, pra Tempulli i Zotit Krisht. Ajo do tĂ« ishte mjeti i ardhjes nĂ« botĂ« tĂ« EpifanisĂ« mĂ« tĂ« lartĂ« e mĂ« hyjnore, mjeti i pĂ«rmbushjes sĂ«  vetĂ«zbulesĂ«s sĂ« PerĂ«ndisĂ« nĂ« MishĂ«rimin e Tij.

Pra ky dorëshkrim i Ungjillit të Jakovit na hedh dritë mbi lindjen e Hyjlindëses. Do të mjaftonte vetëm fakti që Biri i saj është Fjala e Mishëruar e Perëndisë, Logos-i Hyjnor që mori natyrë njerëzore dhe lindi prej virgjëreshës nëpërmjet Shpirtit të Shenjtë, që të krishterët të nderonin edhe lindjen e saj. Do të kishte kaq shumë për të thënë për Marinë, edhe nëse nuk do të kishte asnjë të dhënë. Edhe nëse nuk do të njiheshin emrat e prindërve të saj, apo asgjë tjetër, do të kishte kaq shumë hapësirë për të folur për të vetëm prej atyre që dimë nga Shkrimi i Shenjtë, pra se është Nëna e Zotit Krisht, Shpëtimtarit, Birit të përjetshëm të Perëndisë. Fakti që Maria u denjësua për një lavdi të tillë, dëshmon për hirin e madh të saj.

NĂ«se lexojmĂ« dhe psalim himnet e sĂ« kremtes sĂ« Lindjes sĂ« HyjlindĂ«ses, do tĂ« kuptojmĂ« se ajo Ă«shtĂ« vĂ«rtetĂ« e denjĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« lavdĂ«rim. NĂ« himnet njihemi edhe me hyjprindĂ«rit Joakim dhe Ana. Emrat e tĂ« dy prindĂ«rve tĂ« saj pĂ«rmbajnĂ« emrin e PerĂ«ndisĂ«: Ana do tĂ« thotĂ« “Hir i PerĂ«ndisĂ«, ndĂ«rsa Joakim “dhuratĂ« ose triumf i PerĂ«ndisĂ«â€.

Maria lindi prej tyre ndĂ«rsa ishin shumĂ« tĂ« shkuar nĂ« moshĂ« (gjĂ« qĂ« nuk ishte e pazakontĂ« pĂ«r shumĂ« gra tĂ« BiblĂ«s) dhe pa fĂ«mijĂ«, pasi Ana ishte shterpĂ«. TĂ« dy prindĂ«rit ishin shumĂ« shpresĂ«tarĂ« dhe respektonin Ligjin e Moisiut. Madje thuhet se Joakimi u dha tĂ« varfĂ«rve njĂ« tĂ« tretĂ«n e pasurisĂ« sĂ« tij, njĂ« tĂ« tretĂ«n ia dhuroi Tempullit dhe njĂ« tĂ« tretĂ«n e mbetur e mbajti pĂ«r vete dhe pĂ«r AnĂ«n.  Edhe pse tĂ« shkuar nĂ« moshĂ«, i luteshin shumĂ« PerĂ«ndisĂ« qĂ« t’u dhuronte njĂ« fĂ«mijĂ«, ashtu si SarĂ«s dhe Abrahamit; nĂ«nĂ«s sĂ« Samsonit, gruas sĂ« Manoah-ut; nĂ«nĂ«s sĂ« Samuelit, si dhe ElizabetĂ«s dhe ZaharisĂ«, prindĂ«rve tĂ« Joan PagĂ«zorit.

Sipas historive biblike dimĂ« se fĂ«mijĂ«t e lindur nga nĂ«na beronjĂ« ishin shumĂ« tĂ« veçantĂ«. Lindja e MarisĂ« i hoqi AnĂ«s mallkimin e madh tĂ« shterpĂ«sisĂ«. Faktikisht, edhe nĂ« shĂ«rbesat kishtare thuhet “shterpĂ«sinĂ« e Joakimit dhe tĂ« AnĂ«s”, megjithatĂ«, dimĂ« se asokohe nuk flitej kurrĂ« pĂ«r shterpĂ«sinĂ« e burrit. Gruaja ishte ajo qĂ« cilĂ«sohej e tillĂ«. NĂ« ndonjĂ« rast, shterpĂ«sinĂ« mund ta kishte burri dhe jo gruaja, por atĂ«herĂ« kjo gjĂ« nuk dihej. Fakti qĂ« njĂ« grua nuk mund tĂ« bĂ«nte dot fĂ«mijĂ« konsiderohej fatkeqĂ«si mbi tĂ«, pasi kĂ«shtu hiqte njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« ardhur nĂ« jetĂ« njĂ« qĂ« do tĂ« bĂ«hej shĂ«rbĂ«tor i PerĂ«ndisĂ«, madje edhe vetĂ« Mesia.

KĂ«shtu, nĂ« lutjet e tyre tĂ« pareshtura, Joakimi dhe Ana thoshin se nĂ«se PerĂ«ndia do t’i jepte njĂ« fĂ«mijĂ«, do t’ia pĂ«rkushtonin Atij. PerĂ«ndia i dĂ«gjon lutjet e tyre, ata bashkohen dhe Ana mbetet shtatzĂ«nĂ«, jo me njĂ« djalĂ« por njĂ« vajzĂ«. Maria ishte pĂ«r ta njĂ« dhuratĂ« e PerĂ«ndisĂ«, prandaj ia ofrojnĂ« PerĂ«ndisĂ« nĂ« Tempull (kjo ngjarje Ă«shtĂ« gjithashtu e kremte e KishĂ«s, tĂ« cilĂ«n e festojmĂ« nĂ« 21 nĂ«ntor), ku rritet nĂ« shenjtĂ«roren e shenjtĂ«roreve. U lind nĂ«pĂ«rmjet njĂ« bekimi dhe premtimi dhe u rrit duke u pĂ«rgatitur pĂ«r t’u bĂ«rĂ« NĂ«nĂ« e PerĂ«ndisĂ«.

Këto shprehin dhe himnet që psalen në këtë të kremte. Himnet më poshtë thuhen në shërbesën e Mbrëmësores së të Kremtes së Lindjes së Hyjlindëses:

Sot Perëndia që prehet në fronet mendore

përgatiti për vete një fron të shenjtë mbi tokë

Ai që përforcoi me urtësi qiejt

Bëri me njeridashje një qiell të gjallë

sepse nga rrënjë e pafrytshme

na nxori bimë jetëprurëse

Nënën e Tij

O Perëndi i çudive dhe shpresa e të dëshpëruarve

Lavdi më ty.

Kjo është dita e Zotit, ngazëllohuni o popuj

Se lindi drita dhe libra e Fjalës

Dhe tempulli i Kryepriftit

Edhe Shpëtimtarit tonë Jisu Krisht

Për shpëtimin e shpirteve tona.

Një himn tjetër:

Edhe pse me vullnet hyjnor, gra të shquara shterpa nxorën lastarë,

Por Maria perëndishëm ndriçoi më tepër se të gjitha këto që lindën,

sepse duke u lindur nga nënë e pafrytshme në mënyrë paradoksale,

lindi në mish përmbinatyrshëm nga barku i pafarë Perëndinë e të gjithave.

ËshtĂ« porta e vetme e Birit tĂ« VetĂ«mlindur tĂ« PerĂ«ndisĂ« ,

të cilën pasi e kaloi, e ruajti të mbyllur.

Dhe duke i sistemuar të gjitha urtësisht, siç di Ai ,

punoi shpëtimin për të gjithë njerëzit.

Një tjetër:

Sot hapen dyert sterile

dhe del porta virgjërore e hyjnueshme

Sot fillon hiri të japë fryt

duke i paraqitur botës nënë Perëndie

Nëpërmjet së cilës tokësoret bashkohen me qiejt

për shpëtimin e shpirtrave tanë

Në shërbesën e Mbrëmësores ka tre lexime nga Dhiata e Vjetër, siç bëhet gjithmonë në Mbrëmësoret panegjirike. Në Mbrëmësoret e festave kemi gjithmonë lexime të marra nga Dhiata e Vjetër (përveç të kremteve të apostujve, si psh. Petro, Pavli, Sh. Joan Theologu etj.). Në këtë rast kemi tre lexime, tipike për të kremtet Hyjlindësore. Në Hyrjen e Hyjlindëses në Tempull apo në Mbrojtjen e Hyjlindëses (1 Tetor) lexohen pjesë nga Dhiata e Vjetër, të cilat janë interpretuar si profeci apo paraprirje për të Tërëshenjtën.

Leximi i parë është nga Gjeneza (28:13-17):

Doli Jakovi nga pusi i betimit dhe shkoi nĂ« Harran dhe gjeti njĂ« vend e fjeti aty, sepse perĂ«ndoi dielli. Dhe mori njĂ« nga gurĂ«t e vendit dhe e vuri nĂ« kokĂ«n e tij edhe fjeti nĂ« atĂ« vend edhe pa njĂ« Ă«ndĂ«rr. Dhe ja, njĂ« shkallĂ« e mbĂ«shtetur nĂ« tokĂ«, maja e sĂ« cilĂ«s arrinte nĂ« qiell dhe engjĂ«jt e PerĂ«ndisĂ« ngjiteshin dhe zbrisnin mbi tĂ«, ndĂ«rsa Zoti po mbĂ«shtetej mbi tĂ«, dhe tha: UnĂ« jam PerĂ«ndia i Abrahamit, atit tĂ«nd, dhe PerĂ«ndia i Isaakut; mos ki frikĂ«. Toka mbi tĂ« cilĂ«n ti fle, ty dhe farĂ«s sate do t’ia jap. Dhe do tĂ« jetĂ« fara jote si rĂ«ra e dheut dhe do tĂ« shtrihet nĂ« perĂ«ndim dhe nĂ« jug, dhe nĂ« veri dhe nĂ« lindje. Dhe do tĂ« bekohen nĂ« ty dhe nĂ« farĂ«n tĂ«nde tĂ« gjitha fiset e tokĂ«s. Dhe ja, unĂ« do tĂ« jem me ty, duke tĂ« tĂ« ruajtur nĂ« çdo udhĂ« ku do tĂ« ecĂ«sh. Dhe do tĂ« tĂ« kthej nĂ« kĂ«tĂ« tokĂ«, sepse nuk do tĂ« tĂ« braktis derisa tĂ« bĂ«j tĂ« gjitha ato qĂ« tĂ« thashĂ«. Dhe u ngrit Jakovi nga gjumi i tij dhe tha se Ă«shtĂ« Zoti nĂ« kĂ«tĂ« vend, kurse unĂ« nuk e dija. Dhe u frikĂ«sua dhe mĂ« tha: “Sa i frikshĂ«m qenka ky vend!” Nuk Ă«shtĂ« ky, veçse shtĂ«pi PerĂ«ndie dhe kjo Ă«shtĂ« porta e qiellit.

ËshtĂ« zgjedhur ky lexim sepse shkalla e Jakovit, qĂ« ngjitet lart nĂ« qiell dhe mbi tĂ« cilĂ«n ngjiten e zbresin engjĂ«jt e PerĂ«ndisĂ« simbolizon HyjlindĂ«sen, sepse nĂ«pĂ«rmjet saj vjen nĂ« botĂ« Epifania e plotĂ« e PerĂ«ndisĂ«. Ajo Ă«shtĂ« si njĂ« shkallĂ« nĂ«pĂ«rmjet sĂ« cilĂ«s PerĂ«ndia zbret mbi dhĂ©, duke marrĂ« trup njerĂ«zor. Gjithashtu, nĂ« kĂ«tĂ« Ă«ndĂ«rr tĂ« Jakovit, i cili mĂ« pas e ndryshoi emrin nĂ« Izrael, atij i jepet njĂ« premtim tĂ« bĂ«rĂ« Abrahamit dhe Isaakut, njĂ« profeci. Sipas kĂ«saj profecie, fara e tij (fakti qĂ« ky term pĂ«rdoret nĂ« numrin njĂ«jĂ«s dĂ«shmon se i referohet Krishtit) tĂ« gjitha fiset e tokĂ«s do tĂ« bekohen dhe do tĂ« shtohen si rĂ«ra e detit. Kur thuhet “fĂ«mijĂ«â€ nĂ«nkuptohen fĂ«mijĂ«t shpresĂ«tarĂ«, jo ata biologjikĂ«. PĂ«rfshihen kĂ«tu tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit e botĂ«s, hebrenj dhe paganĂ«, tĂ« cilĂ«t bekohen pĂ«rmes farĂ«s qĂ« do tĂ« vijĂ« prej tyre, Birit tĂ« PerĂ«ndisĂ« dhe filizit tĂ« MarisĂ«.

Prandaj, si u ngrit nga gjumi, Jakovi tha: “Nuk Ă«shtĂ« ky, veçse shtĂ«pi PerĂ«ndie dhe kjo Ă«shtĂ« porta e qiellit.” Edhe Maria quhet shtĂ«pi e PerĂ«ndisĂ« dhe portĂ« e qiellit, sepse trupi i saj u bĂ« tempull dhe banesĂ« e PerĂ«ndisĂ«, prandaj ajo Ă«shtĂ« porta qĂ« na hap dyert drejt MbretĂ«risĂ« sĂ« PerĂ«ndisĂ«.

Do tĂ« shohim qĂ« imazhet e “shtĂ«pisĂ« sĂ« PerĂ«ndisĂ«â€ e “portĂ«s sĂ« qiellit” hasen edhe nĂ« dy leximet qĂ« pasojnĂ«. Leximi i dytĂ« i kĂ«saj tĂ« kremteje Ă«shtĂ« nga profeti Ezekiel (43). Ja çfarĂ« thuhet nĂ« tĂ«: “Do tĂ« jetĂ« qĂ« nga dita e tetĂ« (simbolizon pĂ«rjetĂ«sinĂ«, MbretĂ«rinĂ« e PerĂ«ndisĂ«)  e mĂ« pas do tĂ« bĂ«jnĂ« priftĂ«rinjtĂ« mbi altarin holokaustet tuaja dhe ato tĂ« shpĂ«timit tuaj, dhe unĂ« do t’ju pranoj, thotĂ« Zoti” (Ezek. 43:27).

Më pas Perëndia e kthen profetin tek porta e shenjtërores së jashtme të Tempullit, portë e cila ishte e drejtuar për nga Lindja. Ajo ishte e mbyllur:

“Dhe Zoti tha tek unĂ«: Kjo portĂ« do tĂ« jetĂ« e mbyllur, nuk do tĂ« hapet dhe askush nuk do tĂ« kalojĂ« nĂ«pĂ«rmjet saj, se Zoti, PerĂ«ndia i Izraelit do tĂ« hyjĂ« pĂ«rmes saj” (Ezek. 44:1-2)

Thuhet se askush nuk do tĂ« kalojĂ« nĂ«pĂ«rmjet saj, as Kryeprifti. KĂ«tij tĂ« fundit do t’i duhet tĂ« hyjĂ« nĂ«pĂ«rmjet portĂ«s veriore. NĂ«se e lexojmĂ« me kujdes, thuhet se kur tĂ« hyjĂ« nĂ« tĂ« lavdia e PerĂ«ndisĂ«, do tĂ« jetĂ« e hapur. Por me tĂ« hyrĂ« Ai, dera do tĂ« mbyllet dhe vuloset pĂ«rgjithmonĂ«. Dhe vijon si mĂ« poshtĂ«:

Kjo portë do të jetë e mbyllur, nuk do të hapet dhe askush nuk do të kalojë nëpërmjet saj, se Zoti, Perëndia i Izraelit do të hyjë përmes saj dhe do të jetë e mbyllur, sepse ky prijës rri mbi të që të hajë bukë. Ai do të hyjë nga udha e portës së Elamit dhe nga udha e tij do të dalë. Dhe më futi nga udha e portës, që ishte drejt veriut përballë shtëpisë. Dhe pashë, dhe ja plot lavdi ishte shtëpia e Zotit. (Ezekiel 44:2-4).

NĂ« shumĂ« limnologji tĂ« shĂ«rbesave dhe tĂ« kremteve tĂ« ndryshme tĂ« KishĂ«s sonĂ« Orthoshoke, Maria quhet “porta e Lindjes”  dhe “tempulli i PerĂ«ndisĂ«â€, ajo nĂ« tĂ« cilĂ«n banoi e gjithĂ« lavdia e PerĂ«ndisĂ«, nĂ« personin e Jisu Krishtit. Faktikisht, nĂ« letrĂ«n drejtuar Hebrenjve thuhet se Krishti Ă«shtĂ« lavdia e Atit (gr. apĂĄvgasma tis dhĂłkseis aftoĂș) dhe shkĂ«lqimi i lavdisĂ« sĂ« Tij. Ai Ă«shtĂ« Mbreti qĂ« hyn pĂ«rmes portĂ«s Lindore, e cila mĂ« pas vuloset, dhe askush tjetĂ«r nuk mund tĂ« hyjĂ« mĂ«. Kjo ishte profecia qĂ« e shtyu KishĂ«n tĂ« ruajĂ« e tĂ« nderojĂ« virgjĂ«rinĂ« e tĂ« TĂ«rĂ«shenjtĂ«s, duke  mĂ«suar besimtarĂ«t se Krishti u lind nĂ«pĂ«rmjet saj dhe pas Tij ajo mbeti e dĂ«lirĂ« dhe nuk pati mĂ« asnjĂ« filiz nga barku i saj, prandaj mbetet tempulli i PerĂ«ndisĂ« dhe porta Lindore. Termi “Lindje” (gr. anatolia), “agimi prej sĂ« larti”  Ă«shtĂ« njĂ« nga emrat me tĂ« cilin Ungjillor Llukai i drejtohet Krishtit nĂ« Ungjillin e tij. Pra simboli i Lindjes ka njĂ« rĂ«ndĂ«si tĂ« veçantĂ« nĂ« Shkrimin e ShenjtĂ«.

Gjithashtu nĂ« Shkrimin e ShenjtĂ« thuhet: “Lavdia e Zotit hyri nĂ« Tempull” dhe madje profeti mbuloi fytyrĂ«n e tij pĂ«rballĂ« kĂ«saj pamjeje. TĂ« gjitha kĂ«to vargje janĂ« profetike pĂ«r MishĂ«rimin dhe ardhjen e Birit tĂ« PerĂ«ndisĂ« nĂ« botĂ«.

Leximi i tretë është shkëputur nga Fjalët e Urta (9) të cilat lexohen në çdo të kremte Hyjlindësore:

Urtësia ndërtoi për vete shtëpi

dhe mbështeti shtatë shtylla.

Theri viktimat e saj dhe përzjeu në kanë verën e saj

dhe përgatiti tryezën e saj.

Dërgoi shërbëtorët e saj

duke ftuar me shpallje të lartë mbi kanë, duke thënë:

Ai që është i metë le të kthehet tek unë.

Dhe atyre që ishin të varfër nga mendja u tha:

ejani, hani bukën time

dhe pini verën që ju kam përzier.

Braktisni idiotësinë dhe do të rroni;

kërkoni urtësinë që të jetoni

dhe që të arrini mençurinë me dije. (Fj. Urta 9:1-6)

Fillim urtësie është frika e Zotit

dhe mendim shenjtorësh është mençuria.

Ndërsa dija e Ligjit i përket mendjes së mirë,

sepse në këtë mënyrë do të jetosh shumë kohë

dhe do të të shtohen vite jete. (Fj. Urta 9:10-11)

Fragmenti mĂ« lart i referohet Krishtit si urtĂ«si e PerĂ«ndisĂ« (gr. sofÎŻa TheoĂș; heb. Hokhmah Yahweh). Zakonisht, nĂ« DhiatĂ«n e VjetĂ«r urtĂ«sisĂ« i referohet nĂ« gjininĂ« femĂ«rore “ajo”. NdĂ«rsa nĂ« DhiatĂ«n e Re, UrtĂ«sia Hyjnore e PerĂ«ndisĂ« Ă«shtĂ« vetĂ« Krishti. Por shpesh Maria quhet “shtĂ«pia qĂ« ndĂ«rtoi urtĂ«sia” apo edhe “urtĂ«sia e krijuar”, e shfaqur nĂ« natyrĂ« njerĂ«zore. Krishti Ă«shtĂ« vetĂ« UrtĂ«sia Hyjnore qĂ« krijoi tĂ« gjitha, ndĂ«rsa Maria – krijesĂ« tĂ« cilĂ«s Zoti i fali urtĂ«si.

Pra këto janë leximet, njëri nga Ligji, tjetri nga profetët dhe i fundit nga Fjalët e Urta, të treja të para nën dritën e Mishërimit të Birit të Perëndisë, që u bë nëpërmjet Marisë, ditën e lindjes të së cilës kremtojmë.

Këto janë disa nga himnet e të kremtes:

Cili është tingulli i kremtuesve?

Joakimi dhe Ana bëjnë panair mistikërisht duke thënë:

Gëzohuni bashkë me ne, o Adam dhe Eva,

se qëmoti me një shkelje ju mbyllët parajsën,

sot juve ju dha fryt i lavdëruar fort Madhëria,

duke e çelur hyrjen për të gjithë.

E paracaktuar Tërëmbretëresha, banesë Perëndie,

doli sot nga barku i pafrytshëm i Anës së lavdëruar,

tempulli i hyjshëm i substancës së përjetshme,

përmes të cilës Hadhi arrogant është shkelur

dhe Eva strehohet me tërë gjindjen në jetë të sigurt.

Le t’i thĂ«rresim asaj denjĂ«sisht:

E lumur je ti nĂ« mes tĂ« grave dhe fryti i barkut tĂ«nd Ă«shtĂ« i bekuar. 

Dy himnet kryesore të kësaj feste janë si më poshtë: Tropari dhe Kondaqi

Tropari:

Lindja jote, o Hyjlindëse, i lajmëroi gaz gjithë botës

Se prej teje lindi dielli i drejtĂ«sisĂ«, Krishti, PerĂ«ndia yn’

Dhe duke zgjidhur mallkimin dha bekimin

Dhe duke shkatërruar vdekjen, na dhuroi jetën e amshuar.

Ky tropar është formuluar në ngjashmëri me troparin e Lindjes së Krishtit, që vijon si më poshtë:

Lindja jote, o Krisht Perëndi dhe Zot

I lindi botës dritën e dijes së hyjshme;

Se ata që adhuronin çdo yll në qiell,

Si sot prej yllit po mësoheshin,

Ty t’adhurojnĂ«, Diellin e DrejtĂ«sisĂ«

Dhe të të njohin si lindjen që lartazi,

O Zot lavdi më ty.

Kondaqi i Lindjes së Hyjlindëses:

Joakimi dhe Ana, prej përqeshjes së pafëmijësisë

Dhe Adami dhe Eva u çliruan prej prishjes së vdekjes

Me lindjen tënde, o e shenjtë e pacenuar

Të kremton dhe populli yt, se u shpërblye

Nga barr’ e fajeve duke thirrur:

Beronja lind Hylindësen dhe ushqenjësen e jetës sonë

Nga: At Tomas Hopko

Shqipëroi: Ana Bërbati